عقد خیاری چیست؟
عقد خیاری یکی از انواع عقود است که در آن اختیار فسخ برای طرفین یا شخص ثالث وجود دارد. خیار در حقوق به معنی اختیار است. وقتی خیار در مورد عقود مطرح می‌شود، یعنی طرفین یا شخص سومی اختیار فسخ آن را دارد. فسخ به معنی برهم زدن معامله است. در عقد خیاری، برای طرفین یا یکی از آنها یا برای شخص ثالثی اختیار فسخ معامله شرط شده باشد.
در عقد خیاری، قرارداد خیاری و خیار شرط در این عقود جای دارند و تعیین می‌شوند. قرارداد خیاری به دسته‌ای از عقود گفته می‌شود که در آن اختیار فسخ تعیین شده باشد. پیش از آنکه به تعریف عقد خیاری بپردازیم، لازم است در مورد دو نوع عقد لازم و عقد جایز توضیحاتی را ارائه دهیم. زیرا آشنایی با این دو عقد، برای درک بهتر عقد خیاری ضروری است.
در قانون مدنی، درج حق فسخ در قرارداد می‌بایست با نوع و خصوصیات آن قرارداد سازگار باشد، به عبارتی دیگر نباید درج خیار و حق فسخ در قرارداد، اثر اصلی قرارداد را از بین ببرد. مساله‌ی دیگری که می‌بایست در خصوص عقود خیاری مورد توجه قرارداد، مشروع بودن خیار و حق فسخ برای دارنده‌ی حق می‌باشد، به عبارت دیگر شرط فسخ ایجاد شده نباید برخلاف قوانین و مقررات حاکم ایجاد شود و الا شرط باطل می‌باشد.
چه مواردی می‌تواند باعث فسخ عقد خیاری شود؟
در عقد خیاری، شرایطی در قرارداد درج می‌شود که این امکان را برای طرفین به وجود می‌آورد که در صورت بروز شرایط خاص، قرارداد را فسخ کنند. برای فسخ عقد خیاری، شرایطی در قرارداد درج شده‌اند که در صورت بروز آنها، طرفین می‌توانند قرارداد را فسخ کنند. این شرایط می‌تواند شرایط مالی، زمانی، فنی و غیره باشد. به عنوان مثال، در قرارداد خرید خودرو، شرطی در قرارداد درج می‌شود که در صورت عدم تحویل خودرو تا زمان مشخص شده، طرفین می‌توانند قرارداد را فسخ کنند.
